Suốt một thập kỷ qua, Ajax đã phải vật lộn để tìm lại danh tiếng cho hệ thống đào tạo trẻ trứ danh một thời. Giờ họ có thể mỉm cười với thành quả ngọt ngào.

Học viện đào tạo trẻ của Ajax mang tên De Toekomst - có nghĩa là "Tương lai" - và sự thất nó từng là nơi thêu dệt tương lai đẹp như mơ cho không chỉ CLB mà còn cả nền bóng đá Hà Lan nói chung. Việc đào tạo này được tiến hành song song với các chương trình giáo dục bên ngoài hiện có, bổ sung giáo dục thông thường với một chương trình giảng dạy dựa trên môn thể thao hoặc bóng đá.

Ajax tập trung đảm bảo học sinh của mình được giáo dục đàng hoàng khi theo đuổi giấc mơ trở thành một cầu thủ chuyên nghiệp mà De Toekomst tự hào luôn đạt 80% tỷ lệ thành công. Học sinh tiếp thu các bài giảng về dinh dưỡng lành mạnh, vận động học, được đào tạo về phương tiện truyền thông, các khóa học về thái độ và hành vi ứng xử.

Ngoài ra, các cầu thủ nhí còn được học về kinh tế, thuế và tài chính, với tất cả các công cụ và kỹ năng cần thiết để trở thành một cầu thủ bóng đá hiện đại ngày nay và thậm chí là định hướng cho một cuộc sống khác nếu rẽ ngang sự nghiệp bóng đá.

Suốt một thập kỷ, đào tạo trẻ của Ajax đã mai một 

Thực tế, trong gần 1 thập kỷ qua Học viện đào tạo trẻ của Ajax đã rơi xuống chu kỳ đáy của sự thành công. Chính xác là từ sau năm 2006 đến nay, giải thưởng Rinus Michels dành cho hệ thống đào tạo trẻ của bóng đá chuyên nghiệp Hà Lan hoàn toàn xa rời Ajax. Lần lượt PSV, FC Twente, Sparta Rotterdam, Feyenoord (5 năm), AZ (2 năm gần đây) khiến cho cái tên De Toekomst rơi vào quên lãng suốt.

Thực tế này chứng tỏ rằng, năng lực sản xuất cầu thủ trẻ của Ajax đã giảm chất lượng. Nó được minh chứng bằng hoạt động chuyển nhượng trong 5 năm qua khi không có cầu thủ nào rời De Toekomst mang lại giá trị hơn 3 triệu euro. Đem so sánh với hai đối thủ lớn khác, đây là điều đáng xấu hổ nếu biết rằng PSV đã kiếm bộn tiền từ Memphis Depay và Feyenoord thu lời nhờ Jordy Clasie, Georginio Wijnaldum, Bruno Martins Indi....

Ajax đang khôi phục sức mạnh đào tạo trẻ của mình nhờ thế hệ 1996-1997 

May thay, sự thay đổi mang theo tín hiệu tích cực đã xuất hiện nhờ vào thế hệ 1996-1997. Còn nhớ, ngày 24/11 vừa qua trong trận gặp Panathinaikos ở Europa League, HLV Peter Bosz tung vào sân một cầu thủ sinh năm 1999 là trung vệ Matthijs de Ligt, 4 cầu thủ sinh năm 1997 gồm tiền vệ Abdelhak Nouri và Donny van de Beek, đá cánh Vaclav Cerny và trung phong Mateo Cassierra. Người thứ năm là tiền vệ Frenkie de Jong vào sân từ ghế dự bị.

Đồ họa: Tiến Hùng 

Ngày hôm đó, Ajax kết thúc trận đấu với độ tuổi trung bình 20,8 năm ở đội hình chính với chỉ một cầu thủ hơn 30 tuổi, đó là hậu vệ Heiko Westermann 33 tuổi. Kết quả, Ajax thắng dễ dàng 2-0.

Mới 19 tuổi nhưng Dolberg đã là chân sút chủ lực của Ajax 

Ajax vẫn sản xuất cầu thủ một cách liên tục, nhưng có cảm giác là họ đã thay đổi tốc độ. Số lần HLV Bosz sử dụng tiền đạo sinh năm 1997 Kasper Dolberg đã ở mức 2 con số tại Eredivisie và Europa League với tổng cộng 23 lần ra sân, gồm 17 trận đá chính. Thủ môn Andre Onana, sinh năm 1996, ngay lần thứ hai khoác áo Ajax đã cản phá một quả phạt đền (trước Go Ahead Eagles) và từ đó không bao giờ mất suất bắt chính.

Dolberg và Onana là sản phẩm lai khi họ được mua lại từ hệ thống đào tạo trẻ khác (Silkeborg và Barcelona) nhưng đã hoàn tất quá trình đào tạo của mình tại De Toekomst. Bosz chọn cả hai để thay thế cho những gương mặt kỳ cựu như tiền đạo Arkadiusz Milik và thủ môn Jasper Cillessen, những người ra đi tới Napoli và Barcelona hồi mùa Hè.

Thủ môn 20 tuổi Onana bắt chính thường xuyên cho Ajax 

Dưới thời HLV Frank de Boer trước đây, nhiều cầu thủ trẻ khác cũng có mặt trong đội hình một vốn được đặc trưng bởi việc khai thác tối đa nguồn lực từ vườn ươm, với sự hiện diện của 22 người. Trong số này có những Klaassen, Veltman, El Ghazi, Tete, Bazoer và Riedewald - với hai người cuối thuộc lứa sinh năm 1996 - nhưng có thời gian khá lâu trong đội hình một giống như các cựu chiến binh.

Thị trường chuyển nhượng rõ ràng là nhạy cảm đối với những chuyển biến tích cực của Ajax. Dolberg đã được Napoli tiếp cận. Có tin đồn Bazoer sẽ trở thành người của Milan vào mùa Hè năm tới trước khi Arsenal, Chelsea và Man City nhảy vào cuộc. Về phần mình, Ajax cũng nhanh chân gia hạn hợp đồng với Matthijs de Ligt đến năm 2019.

Những dấu hiệu tích cực hiện tại đang gợi lại ký ức thành công trước đây 

Một chi tiết khác cũng không kém phần quan trọng cho thấy kết quả của sự cải cách, đó là việc đội hình trẻ (Jong) của Ajax chơi tại giải hạng Hai đang có bước thăng tiến ngoạn mục. Khi khi lần lượt đứng ở vị trí thứ 14, 12 và 9 ở những mùa trước, bây giờ Jong Ajax đang xếp thứ 2 , phía sau đội đầu bảng Venlo, có hàng tấn công tốt nhất giải đấu với 45 bàn trong 17 trận.

Đó là dấu hiệu cho thấy những tài năng đã "nảy mầm" trở lại với đội bóng áo Đỏ-trắng thành Amsterdam và hy vọng vào một lứa cầu thủ vàng, như thế hệ của những Kluivert, Litmanen, Davids, Seedorf, anh em nhà De Boer từng vô địch Champions League 20 năm trước, hoàn toàn có cơ sở.

Video: Những pha bóng ấn tượng của Kasper Dolberg