Hơn một lần trong buổi họp báo sau khi bị loại khỏi AFF Cup 2016, HLV Hữu Thắng nhắc tới từ "tinh thần thi đấu" của ĐTVN như ngầm khẳng định rằng ông và các học trò đã thi đấu hết sức có thể. Và gần như trong tất cả các cuộc họp báo tại giải lần này, ông thầy người xứ Nghệ cũng nhắc đến tinh thần thi đấu của các học trò.
Đó cũng là điều người hâm mộ có thể dễ dàng nhận ra nhất và có thể nói tinh thần là vũ khí lợi hại nhất của ĐTVN. Chính HLV Hữu Thắng cũng từng khen các học trò sau trận thắng khó nhọc trước Myanmar ở vòng bảng. "Tinh thần thi đấu như những chiến binh thực sự là điều tôi hài lòng nhất về các học trò. Đó là yếu tố quyết định tới kết quả trận đấu".
Khoan nói về lối chơi hay cách tiếp cận trận đấu của ĐTVN. Nhưng nhìn vào trận hòa đầy cảm xúc trên sân Mỹ Đình tối ngày 7/12 của thầy trò HLV Hữu Thắng, có thể nhận thấy thứ vũ khí tinh thần kia đôi khi lại trở thành con dao 2 lưỡi, gián tiếp khiến ĐTVN dừng bước tại AFF Cup 2016.
Công Vinh đã khóc khi Quốc ca vang lên trên sân Mỹ Đình và sau trận đấu cuối cùng trong sự nghiệp của mình. Hết trận, đội trưởng ĐTVN lầm lũi đi vào đường hầm. Một màn chia tay đầy cảm xúc và tiếc nuối của cầu thủ sinh năm 1985...
Hình ảnh mang nhiều tính biểu trưng đó khác hẳn với thái độ thi đấu máu lửa tới từ đôi chân của Công Vinh và các đồng đội trên sân. Nhưng chỉ nhiệt huyết thôi là chưa đủ, ĐTVN cần thêm những cái đầu lạnh nữa.
Ngay từ đầu trận đấu, ĐTVN đã dồn lên tấn công tìm kiếm bàn thắng. Tuy nhiên, những pha xử lý của hầu hết các cầu thủ áo đỏ đều khá lập bập và có đôi phần nóng vội. Nếu bình tĩnh và lạnh lùng hơn, ĐTVN hoàn toàn có thể bắt đầu trận đấu một cách chậm rãi bởi nhiệm vụ ghi 1 bàn không phải bất khả thi.
Đó cũng là hình ảnh ĐTVN trình diễn trong suốt 120 phút. Sự nóng vội của các cầu thủ cũng được thể hiện trong các pha khống chế, tranh chấp với đối phương. Từ Công Vinh như "tắt điện", chơi vật vờ và chỉ có duy nhất 1 tình huống đáng kể khi đánh đầu đưa bóng đập cột dọc, đến Công Phượng không thể hiện được gì với rê dắt như đâm vào tường kể từ khi được tung vào sân ở phút 68.
Các đồng đội của 2 chân sút này cũng không khá hơn là bao. Họ vẫn thể hiện tinh thần và nỗ lực thi đấu trong suốt thời gian diễn ra trận đấu. Nhưng bên cạnh đó còn là hình ảnh chệch choạc trong những pha phối hợp, nóng vội trong việc qua người, cầm bóng của toàn đội.
Và có lẽ hình ảnh rõ nét nhất để cho thấy việc ĐTVN không giữ được bình tĩnh là những sai lầm hết sức đáng trách nơi hàng thủ.
Ở bàn thua đầu tiên, khi chỉ có Đình Đồng và Nguyên Mạnh trước vạch vôi, cả 2 cầu thủ xứ Nghệ lại xử lý không tốt để đối phương ghi bàn trong sự ngỡ ngàng của hơn 4 vạn khán giả. Tới chiếc thẻ đỏ lãng nhách của Nguyên Mạnh sau đó cũng thực sự đáng trách khi không giữ được cái đầu lạnh trong những phút đầy khó khăn.
Ở trận lượt đi, pha phạm lỗi của Quế Ngọc Hải cũng... vô duyên không kém pha trả đũa của người đàn anh Nguyên Mạnh ở trận đấu vừa qua. Trước đó, cú "song phi" của Trọng Hoàng vào chân đối phương cũng cho thấy sự nóng nảy và thiếu bình tĩnh của tiền vệ này. Nên nhớ, lúc đó ĐTVN phải thi đấu trên sân khách và chịu những áp lực nhất định (bao gồm cả trọng tài).
Thậm chí, ngay từ vòng bảng, ĐTVN đã thể hiện những dấu hiệu bất ổn. Pha kéo áo lộ liễu của Đình Luật với cầu thủ Campuchia để rồi phải nhận thẻ đỏ trực tiếp khi trận đấu chưa được 10 phút cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến thất bại của ĐTVN sau 2 trận bán kết với tổng tỷ số 4-3.
Nếu tình huống đó Đình Luật không mắc sai lầm khá sơ đẳng và cũng bình tĩnh hơn để không phạm lỗi với đối phương, trận bán kết lượt đi ĐTVN vẫn có cặp trung vệ thép tốt nhất của Hữu Thắng.
Tuy nhiên, cũng cần nhìn lại rằng ĐTVN đã dừng chân ở bán kết AFF Cup 2016 bởi những sai lầm cá nhân, mà những sai lầm đó đều là do các cầu thủ không giữ được cái đầu lạnh khi tinh thần lên rất cao.