Khi bỏ ra 25 triệu euro mua Toni Kroos năm 2014, Real Madrid chỉ nghĩ rằng họ vừa có được một tiền vệ trẻ giàu tiềm năng và đầy kinh nghiệm do ở tuổi 23 đã có ngôi vô địch World Cup cùng Tuyển Đức và đăng quang Champions League với Bayern Munich. Để bồi thường cho “Hùm xám”, “Kền kền trắng” để Xabi Alonso sang Đức theo chiều ngược lại. Và trong ý nghĩ của những người thủ đô TBN, đây là vụ giao dịch có lời, vì Alonso lớn hơn Kroos 8 tuổi, nên thời gian sử dụng không còn bao lâu.

Tuy nhiên, giá trị của vụ trao đổi ấy mãi đến gần đây mới thật sự có ý nghĩa với Real Madrid. Bởi lẽ, thay vì sử dụng tiền vệ phòng ngự như Xabi Alonso, Real Madrid nay có thể cơ động hơn với mẫu tiền vệ trung tâm không chỉ chịu trách nhiệm tấn công, mà còn cần hỗ trợ phòng thủ như Toni Kroos. Đây là một xu thế từng được giới chuyên môn dự báo: “Mẫu tiền vệ quét như Claude Makelele sẽ dần dần biến mất theo dòng lịch sử của bóng đá hiện đại để nhường chỗ cho những tiền vệ tổ chức có kỹ thuật và cơ động hơn”.

Tất nhiên, Real Madrid tiến hành cuộc “cách mạng” chiến thuật phần nào còn do trong gần 2 năm sau, họ vẫn chưa tìm được người thích hợp để trám chỗ Alonso, vì đấy phải là mẫu tiền vệ đánh chặn thuần túy. Cho tới nay, thiếu hụt này đang bị điểm mặt như vấn đề lớn nhất của Real Madrid trên đường chinh phục Cúp C1/Champions League lần thứ 11.

Vì từ lúc bước sang thế kỷ này, chưa có đội nào lên đỉnh  Champions League mà không dùng ít nhất một tiền vệ phòng ngự đáng tin cậy. Đơn cử như Alonso, tiền vệ trụ vừa có khả năng tổ chức, vừa có kỹ năng tắc bóng siêu đẳng, chưa kể còn chuyền bóng rất chính xác khi cùng Real Madrid chinh phục châu Âu. Ngoài ra, Sergio Busquets cực giỏi khi giúp Barcelona chống đỡ sức ép từ các cầu thủ tấn công của đối phương và rất biết cách tạo khoảng trống cho đồng đội khi có bóng, còn John Obi Mikel không chỉ càn quét, mà còn có khả năng phát động tấn công từ xa khi Chelsea vô địch Champions League năm 2012. Danh sách các nhà vô địch Champions League trong thế kỷ 21 với những tiền vệ trụ như vậy còn rất dài.

Nhưng với Kroos, Zinedine Zidane đang muốn thay đổi cách nghĩ của thế giới. Bởi lẽ, sẽ quá lãng phí Luka Modric nếu yêu cầu bậc thầy lừa bóng này đứng chờ ở đường biên dọc để ngăn chặn các đợt tấn công của đối phương. Trong khi ấy, Casemiro đúng là một tiền vệ đánh chặn, nhưng không còn đủ tầm để được tin cậy, đặc biệt khi nhu cầu của bóng đá hiện đại đang buộc các tiền vệ không chỉ biết hủy diệt như Makelele, mà còn phải đi kèm với sáng tạo. Zidane đang nhìn thấy những yêu cầu ấy ở Kroos. Tiền vệ này không chỉ có khả năng chuyền bóng tinh tế lại có thể dứt điểm tốt trong không gian hẹp và kết hợp tốt với Modric, Isco cùng James Rodriguez, mà còn có thừa trí tuệ để học hỏi và cải thiện kỹ năng thu hồi bóng vốn không phải sở trường của anh. Hệ quả là giờ đây, Zidane đang hưởng lợi khi Kroos chọn chỗ và thời cơ phá bóng ngày càng tốt.

Vậy là với Kroos thi đấu rất thông minh, Real Madrid hiện không còn cần tới mẫu tiền vệ phòng ngự thuần túy nữa. Vì từ nay, tiền vệ trung tâm Kroos còn có nhiệm vụ hỗ trợ phòng ngự, đồng thời giảm bớt áp lực nhờ 2 tiền vệ con thoi khi Modric cũng làm điều đó khi đội nhà mất bóng, đồng thời Isco cũng sẵn sàng lui về đoạt bóng. Thậm chí Mateo Kovacic – được xem như truyền nhân của Modric – cũng là mẫu tiền vệ con thoi rất chịu khó lên công, về thủ. Khi kết hợp các mảnh ghép này lại, Zidane có điều kiện sử dụng Kroos như một tiền vệ tổ chức tầm xa trong hệ thống 4-3-3 linh hoạt, cân bằng và phản côn thuận lợi hơn so với trận chung kết Champions League năm 2002, lúc “Kền kền trắng” đá với dàn tiền vệ hình kim cương gồm Makelele trụ và 3 tiền vệ tấn công sau 2 tiền đạo.

Về lý thuyết, khái niệm này là một giải pháp khôn ngoan trong bối cảnh bóng đá đã thay đổi rất nhiều trong thập niên qua. Dù vậy, toàn châu Âu vẫn đang chờ Real Madrid giương cao Cúp Champions League tại San Siro vào tháng 05 tới như một bằng chứng cho thử nghiệm thành công. Lúc đó, Real Madrid sẽ trở thành đội bóng đầu tiên vô địch Champions League trong thế kỷ này mà không cần tới một “máy quét” thực thụ. Và đấy cũng là lúc để giới chuyên môn bắt đầu viết bài ai điếu cho các “chuyên gia đánh chặn”.