Á quân cự ly 100km VMM 2016 người Việt: "Chạy là một thú vui"
Việt Nam có 2 VĐV tham gia giải super trail UTKC: Cao Ngọc Hà (100km, giải Nhì) và Nguyễn Doãn Cường (70km, Top 10, là 1 trong 2 người châu Á trong Top 6).
Chào anh Hà, chúc mừng anh vừa giành thêm giải thưởng ngay lần đầu tiên chạy một giải ultra trail ở nước ngoài. Gót chân hiện nay như thế nào rồi? Nhiều người lo lắng và ái ngại khi nhìn thấy bàn chân bị blister (phồng da) của anh.
Gót chân phải của tôi hiện nay bắt đầu lành dần. Hôm trước, nó có dấu hiệu sưng do nhiễm trùng, nhưng giờ đã ổn. Gót chân trái tôi dù cũng bị blister nhưng không bị rách hẳn da ra nên giờ đã bình thường. Mấy hôm nay tôi đã chạy đôi chút để thúc đẩy cơ thể hồi phục nhưng chạy chân đất.
Có phải đây là lần đầu tiên anh bị blister trong khi race hay không?
Tôi đã từng bị blister trong một vài cuộc đua trước tuy nhiên chưa bao giờ nặng như lần này. Nguyên nhân ở đây tôi nghĩ là do giày và tất kết hợp với nhau, khi chạy tôi đi 2 tất, tất ngoài là một loại tất mới hoàn toàn rất êm chân, nhưng khá dày nên có thể khi kết hợp với cách buộc dây khóa cổ chân (heel lock lacing) ở đôi giày Saucony Peregrine 6 thì tạo ra blister gót chân.
Vì sao anh đăng ký tham gia giải UTKC? Từ đầu năm đến giờ có kha khá các giải ultra trail ở khu vực như giải Hong Kong 100 chẳng hạn, tôi nhớ giải này được lựa chọn là 1 trong 5 Super Trail năm ngoái?
Tôi đăng ký giải UTKC vì UTKC là một giải khá thách thức, được đánh giá là một Asia Super Trail, đồng thời đây cũng là giải mà năm 2016 chỉ có 02 người hoàn thành cuộc đua. Tôi đăng ký giải này sau khi hoàn thành VMM 100km vào tháng 09/2016.
Giải Hong Kong 100 mà anh đề cập đến là một giải qui tụ hầu như toàn bộ các VĐV mạnh nhất của môn ultra trail ở khu vực châu Á, tôi dự kiến sẽ tham dự giải này vào đầu năm 2018.
Mục tiêu tham gia giải lần này của anh là gì? Vì sao anh chọn cự ly 100km? Nếu anh chọn 70km thì thành tích của anh có thể tốt hơn, chức vô địch chả hạn?
Tôi muốn đánh giá khả năng của mình và lọt vào Top 3 của giải. Trường hợp xấu nhất thì cũng phải là finisher (hoàn thành chặng).
Tôi chọn cự ly 100km vì lý do đã nói ở trên, ngoài ra tôi có quan điểm là đã mất công đi xa thì cũng chạy dài một chút cho bõ. Tôi không nghĩ đến cự ly 70km nên không phán đoán điều gì sẽ xảy ra nếu chạy 70km.
Như VMM, UTKC thuộc Asia Trail Master, có phải anh muốn thử sức xem danh hiệu Grand Master (hoàn thành 6 giải ultra trail trong vòng 2 năm) khó như thế nào?
Nói thật ra là đợt này tôi đang có thời gian nhiều hơn nên tôi muốn chạy thử xem khả năng của mình đến đâu, còn danh hiệu Grand Master tôi nghĩ không chỉ tôi mà nhiều anh chị em người Việt Nam khác đều có thể làm được, thậm chí là ngay trong 01 năm. Vấn đề là có bố trí được thời gian không thôi, vì hầu hết (hoặc toàn bộ) anh chị em thích chạy ultra đều là dân phong trào, nên phải dành phần lớn thời gian cho công việc, không thể nghỉ việc quá nhiều để tham gia các giải.
Theo anh, một runner “trung bình” chỉ có khả năng hoàn thành, không đua tranh tốp đầu, liệu có thể hoàn thành được 6 giải ultra 70km+ trong 2 năm không?
Tôi nghĩ là có khả năng nếu họ biết cách tránh chấn thương.
Trở lại UTKC, anh đã chuẩn bị tập luyện như thế nào cho UTKC?
Tôi tập cho UTKC từ tháng 10/2016 và trải qua 03 giai đoạn: 1) tập cho giải Long Biên Marathon vào 23/10 - 1 tháng sau VMM100; 2) tập cho giải Hạ Long Marathon vào 26/11 - 2 tháng sau VMM 100; 3) tập trail và ultra cho UTKC 100.
Trong giai đoạn 1 và 2, tôi chủ yếu chạy đường road với tập trung vào tập chạy interval và tempo, Kết quả chạy tại 2 giải marathon Long Biên và Hạ Long của tôi là lượt là 3h06’ và 2h55’.
Trong giai đoạn 3 tôi tập trung vào chạy trail và long run với 03 lần chạy road trong 10 giờ. Mục tiêu của chạy trail là để cơ thể quen lại với kỹ thuật chạy trail. Mục tiêu của chạy 10h là để trải nghiệm cảm giác khi cơ thể đến ngưỡng chịu đựng. Kết quả tập cũng khá tốt, tôi chạy được khoảng 104km trong 10h, đủ để qualify cho giải Spartalon.
Nhìn lại, tôi thấy mình thiếu tập trung vào việc tập leo dốc, đó cũng là lý do tại sao tôi mang gậy trong khi các VĐV khác không mang gậy.
Trước khi sang Thái Lan, anh có tìm hiểu đường chạy và các yêu cầu khác của giải không? Giải này có đòi hỏi nào khác so với VMM?
Tất nhiên rồi, so với VMM 100, điểm khác biệt chính là giải này đòi hỏi người tham dự đã có kinh nghiệm chạy 100km ít nhất 1 lần trong vòng 18 tháng gần nhất.
Quãng đường, elevation thực tế mà thiết bị đo của anh đo được?
Khi chạy UTKC tôi để đồng hồ ở chế độ smart record, đồng thời cây rừng ở đây rậm và khá cao nên tôi thấy đồng hồ của mình record không chính xác. Theo đồng hồ của tôi, quãng đường là 89.32km và elevation gain/loss khoảng 2570m.
Hình như anh đeo 2 đồng hồ đo khi chạy? Tôi có thấy một runner nước ngoài bình luận ảnh “hẳn là nhà có điều kiện”. Anh mượn hay mua cả 2?
Đúng ra là vì “nhà không có điều kiện mua đồng hồ có thể ghi tracklog với thời gian trên 15 giờ nên tôi phải đeo 2 đồng hồ”, một cái của tôi, một cái tôi mượn của bạn. Cái thứ hai ngoài việc giúp tôi record thời gian và quãng đường thì nó còn giúp tôi thăng bằng tốt hơn do không bị lệch người như khi tôi chỉ đeo 1 cái (cười).
Anh chuẩn bị những trang thiết bị, đồ nhu yếu phẩm, thực phẩm gì cho hôm race, dự kiến sẽ kéo dài và có thể phải chạy trong đêm tối? Những thứ anh mang có làm anh hài lòng không?
Nhiều thứ lắm, chỉ riêng mang trên người tôi có 36 mục rồi (16 mục nằm trong balo nước, 20 mục rải từ chân lên đầu). Tôi thấy khá hài lòng về những thứ mang theo, trừ đôi giày, tất, nó liên quan đến blister ở gót chân của tôi.
Chiến thuật anh tiếp nước và nạp năng lượng như thế nào?
Chiến thuật của tôi là uống liên tục khi khát, 20 phút một lần ăn gel, ăn, uống khi qua mọi trạm hỗ trợ.
Hẳn anh cũng có mục tiêu nằm trong tốp đầu, anh có “xem giò” đối thủ không?
Mục đích của tôi là tốp đầu, vì vậy tôi đã dành thời gian để sàng lọc danh sách người tham gia để có được cái tên của 5-6 VĐV mạnh nhất. Từ đó, tôi đưa ra mục tiêu và chiến thuật thi đấu phù hợp.
Cùng quãng đường 100km và elevation không chênh nhau nhiều, thời gian cut-off UTKC lên tới 40 giờ so với 23 giờ (VMM), phải chăng vì nó rất khó & phức tạp?
Có 03 điểm khiến UTKC khó hơn VMM là đường rừng nhỏ và phức tạp, độ dốc lớn 20-30%, nhiệt độ nhiều lúc lên tới hơn 40 độ C.
Năm ngoái chỉ có 2 người, đều là người Thái Lan, hoàn thành trong tổng số 35 người tham gia. Đường chạy năm nay hình như đã được BTC chỉnh lại hợp lý hơn?
Năm nay có nhiều finisher hơn, tôi nghĩ đúng là do đường chạy đã được điều chỉnh để giảm elevation. Nhưng BTC phải làm điều đó vì yêu cầu của ban quản lý rừng quốc gia sau khi có một vụ tai nạn làm một du khách nước ngoài ngã và thiệt mạng khi leo núi.
Ngoài ra, route 100 km của UTKC có khá nhiều đoạn giao cắt nhau nên khả năng nhầm đường của mọi người khá cao. Nguyên tắc là khi bạn không chạy qua một check point (điểm kiểm tra) thì anh sẽ bị đánh DNF (Did Not Finish - Không hoàn thành). Trong đoạn 40km đầu tiên, anh Wataru và tôi đã gặp một VĐV lạc đường, đến mốc km thứ 40 trước cả anh Wataru mà chỉ bằng cách đi bộ.
Đường chạy UTKC có gì khác biệt độc đáo? Họ có chú ý đến việc bảo vệ thiên nhiên và môi trường không?
Trên tuyến đường chạy của UTKC 100km, những đoạn trail là đa phần là chạy rừng với những thân cây cao, mặt đất nhấp nhô phủ đấy là khô, ngoài ra có những đoạn rừng cao su và cả rừng dừa.
Đường chạy được đánh dấu khá tốt, tuy nhiên khi chạy trong rừng, nếu không để ý thì VĐV hoàn toàn có thể bị lạc. Anh Wataru Iino (Nhât Bản) bị lạc khoảng 3-4 lần với tổng cộng thời gian lên tới khoảng 10 phút, anh Soonseng Ong (Malaysia) cũng có bị lạc 1 lần khi chạy cùng anh Wataru.
Cung đường khá hoang sơ, mặt đường nhấp nhô, đá lởm chởm, độ dốc 20-30 độ khá phổ biến. BTC bố trí người đi tháo bỏ các đánh dấu sau khi kết thúc cuộc đua. Hầu hết các VĐV đều tự động thu rác của mình và vứt vào nơi qui định.
Được biết thời tiết hôm thi đấu rất nóng, lên tới 41 độ, thậm chí 43 độ theo BTC thông báo. Đã bao giờ anh chạy trong điều kiện nắng nóng như vậy chưa? Anh đã đối phó như thế nào?
Hầu như chưa bao giờ tôi chạy ở nhiệt độ 41-43, và không nghĩ là nhiệt độ có thể lên đến mức đó. Tôi không chuẩn bị cho việc chạy ở nhiệt độ này. Tôi cũng đã có chuẩn bị cho việc chạy trong thời tiết nóng (tất nhiên không phải là 41-43 độ) bằng cách có tập vài buổi chạy ở thời điểm 10-12h trưa, đồng thời khi chạy tôi cũng dùng mũ đội đầu có vạt che phủ phần vai và cổ.
Khi qua các trạm hỗ trợ, tôi chủ động uống nhiều nước, giội nước lên đầu để hạ nhiệt, nó cũng có hiệu quả phần nào. Nhưng tôi nghĩ, cách tốt nhất là tập khả năng chịu đựng thời tiết nóng (heat training).
Thực ra, thời gian chạy dưới ánh nắng nóng trên 40 độ không dài quá, khoảng 2,5 giờ trong tổng số 15 giờ 48 phút với tôi. Phần lớn thời gian còn lại, VĐV chạy trong điều kiện mát hơn nhiều vì khi vào bóng râm là nhiệt độ giảm mạnh, độ ẩm thấp. Thực tế, tôi thường cảm thấy như bừng tỉnh lại mỗi khi vào bóng râm của rừng cây.
Thời điểm nào anh cảm thấy khó khăn nhất trên đường đua?
Thời điểm khó khăn nhất với tôi là đoạn chạy đường nhựa 11km sau km 57,5 vào lúc 4 giờ chiều. Tôi bị anh Steven Ong và anh Wataru Iino vượt qua và cắt đuôi hẳn ở đoạn này. Cùng với cảm giác bất lực là sự khó chịu khi ở những km sau đó tôi liên tục ở ranh giới bị chuột rút, cứ cất bước chạy là "chuột kêu chít chít" (cười).
Anh có đánh giá gì về các VĐV tham gia cự ly 100km, có phải đa số họ là VĐV phong trào như anh? Ngoài ra anh còn ấn tượng VĐV nào khác nữa?
Các VĐV đều rất vui vẻ và thân thiện nhưng có nhiều kinh nghiệm. Tôi nghĩ họ đa phần là VĐV phong trào, tham gia giải để trải nghiệm một cái gì đấy mới và thách thức.
Tôi có ấn tượng mạnh với VĐV Hideki Kikuchi 10033, anh ấy có một lịch sử chạy rất ấn tượng dù chỉ có 1 tay nguyên vẹn.
Anh có cho rằng nếu anh (cũng như các VĐV Việt Nam khác) được tài trợ tất cả hoặc một phần kinh phí (phí đăng ký, phương tiện đi lại, chỗ ở, dinh dưỡng, đồ dùng dụng cụ thi đấu...) thì việc tập luyện cũng như thi đấu có thể đạt kết quả tốt hơn?
Tôi không chắc về các VĐV Việt Nam khác nhưng tôi nghĩ mình nghĩ có thể đạt kết quả tốt hơn nếu nhận được một vài tài trợ phù hợp với mình để tập luyện và thi đấu. Cụ thể, tôi đang rất cần một cái máy chạy có thể chạy ở độ dốc lên đến 20-30% trong 2-3 giờ liên tục.
Việc cọ xát ở các giải chạy trail trong nước có giúp nhiều cho việc thi đấu ở nước ngoài hay không?
Có chứ, nó giúp ích khá nhiều, nó cho tôi trải nghiệm cảm giác khi thi đấu thật sự và có thể thử nghiệm nhiều phương án cho thi đấu thật sự mà không phải tốn nhiều thời gian để di chuyển.
Anh thấy khâu tổ chức của BTC có gì để khen, chê không? Chúng ta có thể học được gì từ họ và chủ nhà Thái Lan, một quốc gia làm giàu nhờ du lịch?
So với các giải ở Việt Nam, BTC giải này làm tốt hơn hẳn: đường chạy đẹp, người dân thân thiện, cổ vũ nhiệt tình cho các VĐV, nước uống, thực phẩm ở trạm hỗ trợ rất đầy đủ, đa dạng từ thực phẩm địa phương như nước dừa, dưa hấu đến gel năng lượng. Họ còn cung cấp cho VĐV dịch vụ drop bag (gửi đồ ở một trạm hỗ trợ định sẵn, với cự ly 100km là trạm ở km 57).
Ngoài ra, bằng cách sử dụng chip time nên kết quả được cập nhật online. Bạn bè, người thân từ xa có thể theo dõi kết quả của tôi trên website. Asia Trail Master cũng hỗ trợ giải này rất nhiều khi cập nhật kết quả rượt đuổi giữa các VĐV qua từng check point lên Facebook.
Tôi nhận thấy họ tập trung vào việc mang lại cho VĐV nhiều ấn tượng nhất để qua đó thu hút khách du lịch không chỉ trước mắt mà còn là mục tiêu lâu dài về sau. Phí đăng ký của họ rất rẻ, chỉ bằng 1/2 các giải lớn ở Việt Nam hiện nay. Tôi nghĩ phí đăng ký của VĐV không đủ bù chi phí họ bỏ ra tổ chức giải. Nhưng, họ thu hút được nhiều nhà tài trợ lớn như Bangkok Airway, Hertz Car rental, KTC...
Anh có lời khuyên nào cho những người có ý định tham gia giải này năm sau?
Tập đầy đủ, nhất là heat training; enjoy cuộc chạy và cảnh quan trên đường.
Nếu không có gì bí mật, anh có thể chia sẻ giải thưởng của UTKC 100km 2017 có những gì?
Có rất nhiều thứ: 02 cái áo, 1 cái mề đay, 1 cái trang trí cho thắt lưng, và tất nhiên là chiếc cúp bạc to có hình con voi
Khi mang cúp “hoành tráng” về, vợ và con gái anh có nói gì không?
Con tôi vui lắm. Bạn ấy vui vì mấy cô tiên của bạn ấy ngoài cưỡi trâu (cúp của VMM) giờ lại còn có thể cưỡi voi (cười).
Nhân đây, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến gia đình của mình và công ty Vicostone nơi tôi đang làm việc vì đã cho tôi một khoảng thời gian để hoàn toàn tập trung vào giải chạy này. Đồng thời tôi cũng xin cảm ơn bạn bè của tôi vì sự cổ vũ, động viên và cả những lời cầu chúc của họ.
Giải chạy sắp tới của anh trong thời gian tới?
Tôi sẽ chạy cùng team Newborns Vietnam ở giải Ironman 70.3 Vietnam tại Đà Nẵng vào ngày 07/05 tới.
Nhưng tôi vẫn đang xem xét một giải ultra trail vào tháng 5-6, có thể là Malay Eco 100 miles hoặc Formosa 100km. Từ tháng 8, tôi có khá nhiều lựa chọn: Nuang 5; VMM 100; HK 168 ; Hong Kong Vibram 100.
Sang năm 2018, tôi sẽ thử chơi solo một giải ba môn phối hợp vì hiện nay tôi đã khá ổn về bơi, chạy, chỉ còn phần đạp và chờ đợi một chiếc xe đạp tốt.
Cảm ơn anh. Chúc anh thành công ở giải thi đấu tiếp theo.