Olympic 1936 có lẽ là một kỳ Thế vận hội nhiều điểm nhấn nhất trong lịch sử thế giới. Đầu tiên và quan trọng nhất là việc nó được tổ chức tại Đức, dưới thời của nhà độc tài Adolf Hitler.

Trước đó 5 năm vào ngày 26/4/1931, đó là thời điểm cuộc cạnh tranh quyền lực tại Đức còn chưa ngã ngũ, Berlin đã vượt qua đối thủ Barcelona để giành quyền đăng cai Olympic 1936. Phải tới ngày 31/1/1933, Adolf Hitler mới được phong làm Thủ tướng, kiêm Bộ trưởng Nội vụ Đức Quốc xã, và 1,5 năm sau đó Chế độ độc tài mới chính thức được thông qua.

Đó là thời kỳ tăm tối tại châu Âu khi Adolf Hitler biến người Do Thái trở thành con mồi trong những cuộc thảm sát. Vì vậy các nước trên thế giới rất lo ngại trước viễn cảnh Olympic 1936 tổ chức tại Berlin, Mỹ dẫn đầu một cuộc kêu gọi yêu cầu dời địa điểm về Rome và được các nước ủng hộ.

Mặc dù nổi tiếng là một kẻ độc tài, Adolf Hitler vẫn đánh giá rất cao kỳ Olympic được tổ chức trên đất nước mình. Đó không chỉ là cơ hội quảng bá tư tưởng "bài Do Thái", mà còn là cơ hội thỏa mãn tình yêu thể thao của của vị thủ tướng sinh năm 1889 này.

Đứng trước nguy cơ đánh mất kỳ Olympic tại chính Berlin, Hitler buộc phải tháo bỏ quy định trước đó, cho phép người Do Thái, người da màu được phép tham dự Thế vận hội. Để cho thấy "thành ý" của mình, Hitler cho xây dựng sân vận động với sức chứa kỷ lục thời đó lên tới 100.000 chỗ ngồi, cùng với 6 nhà thi đấu đa năng trên khắp thành phố.

Chưa hết, Hitler cam kết Olympic 1936 sẽ là kỳ Thế vận hội đầu tiên được phát sóng trên truyền hình tới 41 quốc gia trên khắp thế giới. Để làm được điều đó, Hitler chấp nhận chi số tiền khổng lồ lên tới 7 triệu đô la Mỹ, tất cả niềm tin đặt vào nữ đạo diễn Leni Riefenstahl.

Việc bỏ rất nhiều tiền vào truyền hình không chỉ muốn phô diễn sức mạnh công nghệ của Phát Xít Đức, nó còn ẩn chứa tham vọng chủng tộc không nhỏ của Adolf Hitler. Gã độc tài muốn cho người hâm mộ thể thao trên toàn thế giới thấy rằng chủng tộc da trắng mới là thượng đẳng, kịch bản tuyệt vời nhất với Hitler chính là sự thất bại của những người da màu và người Do Thái tại Olympic 1936, thế nhưng những gì mà Hitler tính toán đã nhanh chóng tan vỡ.

2 ngày sau lễ khai mạc Olympic 1936 tại Berlin, VĐV da màu người Mỹ - Jesse Owens đã khiến 100.000 cổ động viên có mặt tại sân vận động phải nín lặng. Trong 45 phút, VĐV 23 tuổi giành 4 chiếc huy chương vàng ở nội dung chạy 100m, 200m, nhảy xa, chạy tiếp sức 4x100m.

Không còn những nụ cười, không còn những tràng pháo tay như thường lệ, Adolf Hitler có mặt trên khán đài và lặng thinh trước những gì Jesse Owens vừa thể hiện. VĐV của Mỹ lập 3 kỷ lục thế giới trước hàng vạn người da trắng, nó giống như một chiếc búa giáng mạnh vào lòng tự tôn của Hitler và những kẻ theo đuổi chủ nghĩa Phát Xít.

Những gì mà Jesse Owens thể hiện vượt qua tầm ảnh hưởng của thể thao, hình ảnh VĐV da màu người Mỹ xuất hiện trên khắp các mặt báo thế giới với dòng tiêu đề: "45 phút vĩ đại nhất từng có trong lịch sử thể thao".

4 chiếc huy chương Vàng của Jesse Owens và khoảnh khắc chết lặng của Adol Hitler

Jesse Owens sinh ngày 12/9/1913 tại Albama Mỹ, là con út trong gia đình có 10 người con, và có ông nội từng là một nô lệ, Owens nếm trải nỗi đau, sự đói khát từ khi còn là một đứa trẻ.

Trong suốt thời gian đi học, Owens làm đủ mọi công việc tay chân như giao tạp chí, bốc xếp xe hàng và đóng giày để trang trải cuộc sống. Cũng trong thời gian này, tài năng thể thao thiên bẩm của cậu học sinh này được các HLV tại trường trung học Fairmount phát hiện.

Anh vô đối trong những cuộc thi điền kinh ở cấp độ lứa tuổi, thậm chí phá kỷ lục thế giới 9,4 giây ở cự ly 100 thước Anh (91m), đồng thời thiết lập kỷ lục nhảy xa 7,56m tại Giải vô địch Trung học Quốc gia 1933 tại Chicago.

Với những gì đã thể hiện trên ghế nhà trường, Owens xứng đáng dành một tấm vé đại diện cho đội tuyển Mỹ tại Olympic 1936. Cùng với 17 thành viên gốc Phi khác, họ mang về 14 huy chương tại Berlin, 8 trong số đó là vàng. Quan trọng hơn cả, thành công của họ khiến những kẻ theo chủ nghĩa Phát Xít phải cảm thấy hổ thẹn.

Sau kỳ Olympic 1936 tại Berlin, Jesse Owens không còn cơ hội nâng cao thành tích của mình tại Thế vận hội, chiến tranh thế giới thứ II đã khiến Olympic gián đoạn 12 năm. VĐV đi vào lịch sử điền kinh thế giới Jesse Owens sau đó qua đời vào năm 1980 ở tuổi 66. 

Năm 2000, ESPN bình chọn Jesse Owens đứng thứ sáu trong danh sách những VĐV vĩ đại nhất Bắc Mỹ trong thế kỷ 20. Năm 1999, Owens nằm trong top 6 Nhân cách thể thao Thế kỷ của BBC.