Kun Khmer còn có tên gọi là Pradal Serey, là môn võ thuật có nguồn gốc từ Campuchia. Theo tiếng Campuchia, Kun là võ, Khmer có nghĩa là người Khmer - vì vậy tên gọi Kun Khmer hiểu đơn giản là "võ thuật của người Khmer", một cách gọi tương tự với Muay Thái của Thái Lan, Muay Lào của Lào.
Kun Khmer bắt nguồn từ Đế quốc Khmer vào năm 802 sau Công Nguyên và được sử dụng trong quân đội. Trong thời đại này, quân đội Khmer tập luyện các kĩ thuật chiến đấu có và không có binh khí - sau này được hệ thống vào môn võ Kun Khmer. Các hình thức sơ khai của Kun Khmer trong quân đội và chiến tranh đã được ghi chép qua những bức phù điêu, khắc đá tại các ngôi đền cổ Bayon, Banteay Chhmar và Angkor - tuy nhiên sau này phần lớn bị phá hủy trước các cuộc xâm lăng của người Xiêm (Thái Lan).
Kun Khmer sở hữu hệ thống kĩ thuật sử dụng các đòn đấm - đá - chỏ - gối và ôm ghì (clinch) dể tấn công, quật ngã đối thủ. Đặc biệt, các võ sĩ Kun Khmer được biết tới nhờ khả năng áp dụng các đòn tay và cùi chỏ nhiều hơn những môn võ tương đồng trong khu vực như Muay (Thái Lan, Lào), Leth Wei (Myanmar).
Trước khi được hiện đại hóa, các võ sĩ Kun Khmer thi đấu trong các hố/bãi đất trống sau mỗi mùa thu hoạch tại các lễ hội, đền chùa, tuyển chọn cho quân đội hay biểu diễn trước hoàng gia. Võ sĩ thi đấu với tay trần, dây thừng quấn tay hoặc thậm chí sử dụng vỏ sò bọc khớp ngón tay để tay sát thương.
Sau khi thực dân Pháp xâm lược Campuchia cuối thế kỉ 19, môn võ này dần được thể thao hóa theo Quyền Anh phương Tây với găng thi đấu, võ đài dây và các hiệp đấu tính giờ (3 hiệp 5 phút).
Sau thời kì thống trị của chủ nghĩa Khmer Đỏ, Kun Khmer dần được hồi sinh và phát triển thông qua các giải đấu, với sự tham gia của hệ thống truyền thông quốc gia.
Hiện tại, Kun Khmer được quản lý bởi Liên đoàn Quyền Anh Campuchia (Cambodia Boxing Federation) được thành lập năm 1961. Các võ sĩ, trọng tài, giải đấu đều phải có giấy phép của CBF để tham gia mọi hoạt động.
Ngoài lãnh thổ Campuchia, Kun Khmer đã thành lập được một số liên đoàn tại các quốc gia như Pháp, Đức, Australia, Tây Ban Nha, Italia. Các hoạt động nằm trong chương trình bảo tồn và phát triển môn võ Kun Khmer, hướng tới đưa vào chương trình thi đấu các đại hội thể thao quốc tế và hệ thống thi đấu chuyên nghiệp.
Tranh cãi xung quanh Kun Khmer bắt nguồn từ sự thống trị của Đế quốc Khmer trong quá khứ ở một vùng rộng lớn kéo dài từ lãnh thổ Thái Lan, Campuchia, Nam Lào và miền Tây Nam Bộ của Việt Nam ngày nay. Đặc biệt, các quốc gia như Thái Lan và Lào ngày nay chịu ảnh hưởng nhiều từ văn hóa Khmer cổ.
Do đó, người Khmer khẳng định các môn võ thuật đối kháng hiện nay ở khu vực bán đảo Đông Nam Á đều có nguồn gốc từ môn võ Kun Khmer. Dù vậy, những chứng tích thô sơ trong văn hóa võ thuật Kun Khmer phần lớn đã bị phá hủy trong các cuộc xâm lăng của người Xiêm thuộc vương quốc Ayuthhaya (Thái Lan) vào thế kỉ 15.
Năm 1995, trong cuộc họp ASEAN, Campuchia đã đề xuất một tên gọi chung cho các phong cách võ thuật ở khu vực là "võ Sovannaphum" hoặc "võ thuật Đông Nam Á (SEA Martial Arts)". Trong tiếng Khmer, sovannaphum là "vùng đất vàng" hay còn được gọi là suvarnabhumi trong tiếng Thái, cách đặt tên này được đề xuất với mục tiêu thống nhất tên gọi các hình thức võ thuật tương đồng nhau.
Tuy nhiên, các quốc gia khác đặt biệt là Thái Lan đã không đồng ý vì muốn giữ nét đặc trưng trong tên gọi của riêng mình. Đặc biệt khi người Thái Lan đã dành nhiều công sức phát triển Muay Thái trở thành môn thể thao vươn tầm thế giới, nền tảng của nhiều môn võ thuật hiện đại như Kickboxing hay MMA.
Năm 2005, trong lần đầu tiên Thái Lan đưa Muay Thái vào chương trình thi đấu SEA Games, Campuchia đã không gửi võ sĩ thi đấu như một cách phản đối tên gọi Muay Thái. Mãi tới năm 2017 tại kì SEA Games 29 ở Malaysia, Campuchia mới cử võ sĩ tham gia thi đấu Muay Thái và giành huy chương Vàng đầu tiên.
Vào tháng 1/2023, Kun Khmer chính thức được đưa vào chương trình thi đấu SEA Games 32 (từ ngày 5 tới 17/5) theo đề nghị của nước chủ nhà Campuchia, thay thế cho môn Muay Thái đã xuất hiện ở 6 kì đại hội trước đó.
Trước đó, tên gọi Kun Khmer (Muay) được đề xuất vấp phải sự phản đối mạnh mẽ của dư luận Campuchia với lý do dễ gây hiểu lầm với hai môn võ láng giềng là Muay Thái và Muay Lào.
Sau đó, việc loại bỏ Muay trong tên gọi đã vấp phải sự phản đối của Thái Lan. Liên đoàn Muay Thế giới đã kêu gọi tẩy chay, cảnh báo cấm các võ sĩ thi đấu Kun Khmer tại SEA Games 32 không được tham gia các giải đấu thuộc hệ thống của mình trong năm 2023.
Sau quá trình thảo luận, Thái Lan đã tuyên bố nhượng bộ, không cản trở quá trình tổ chức môn Kun Khmer tại SEA Games 32 để tránh các tranh chấp quốc tế, tuy nhiên chưa rõ lệnh cấm với các võ sĩ Muay Thái ở những quốc gia khác tham gia thi đấu tại đại hội tới có được triển khai hay không?
Dư luận xoay quanh tên gọi "Kun Khmer" tại SEA Games 32 giữa Campuchia và Thái Lan đã trở nên nóng hơn khi Liên đoàn Muay Thế giới lên tiếng.
Tại giải Vô địch Đồng đội nam châu Á 1993 được tổ chức tại Hong Kong cách đây 31 năm, sự việc tương tự đã xảy ra như với Trương Trí Kiệt, nhưng với kết cục may mắn hơn.
Trương Trí Kiệt (Zhang Zhi Jie), tay vợt đơn nam đến từ Trung Quốc, bất ngờ ngã gục trên sân và qua đời ở giải cầu lông vô địch trẻ châu Á 2024.
Kết quả bóng đá U16 Đông Nam Á 2024hôm nay. Cập nhật kết quả bóng đá U16 Đông Nam Á 2024 mới nhất.
Việc không thể kiểm soát được những NHM cuồng nhiệt Ronaldo lao xuống sân khiến Liên đoàn bóng đá Đức nhận án phạt từ UEFA.
Sau khi cầm hoà Đức, đánh bại ĐKVĐ Ý, Thuỵ Sĩ có đủ sự tự tin bước vào trận Tứ kết EURO gặp đối thủ lớn tiếp theo là đội tuyển Anh.
Webthethao cập nhật lịch thi đấu giải bóng chuyền nữ U20 vô địch châu Á với sự xuất hiện của đội tuyển Việt Nam.
Tổng hợp lịch thi đấu tennis Wimbledon 2024, giải Grand Slam thứ 3 trong năm sẽ bắt đầu khởi tranh vào thứ Hai, ngày 1/7/2024.
Bảo trì FO4 ngày 3/7. FC Online sẽ tiến hành bảo trì máy chủ để cập nhật thẻ mùa giải mới 24TS, đồng thời cập nhật gameplay mới.
Lịch thi đấu, trực tiếp cầu lông Canada Open năm 2024 hôm nay. Cập nhật lịch trực tiếp giải cầu lông Canada mở rộng năm 2024 mới nhất.
Giải Cúp các CLB bóng chày toàn quốc năm 2024 sẽ khởi tranh vào cuối tháng 7 này với đông đảo số đội bóng tham dự, bên cạnh sự hợp tác mới hứa hẹn nâng cao hơn nữa chất lượng giải đấu.
EU Arena sẽ giúp các HLV có thể đồng hành cùng các đội tuyển yêu thích chinh phục chiếc cúp UEFA EURO 2024, đồng thời nhận về nhiều FC.
Mặc dù đã nỗ lực sắp xếp lịch giao hữu từ trước với nhà vô địch Châu Phi Kenya, tuy nhiên đội tuyển bóng chuyền nữ Việt Nam không thể tham dự vì lý do bất khả kháng.
Cập nhật thông tin, dự đoán, câu chuyện, kết quả các trận đấu tại EURO 2024 ngày 3/7
Cập nhật kết quả loạt trận đấu giải bóng chuyền nữ U20 vô địch châu Á mới nhất với sự xuất hiện của đội tuyển Việt Nam cùng 11 quốc gia khác tranh tài.
Vòng bảng Copa America 2024 đang đi đến những trận đấu cuối cùng và xác định được các cặp đấu tứ kết. Đáng chú ý, Argentina sẽ đụng độ đối thủ sừng dỏ.
Euro 2024 đã xác định được các cặp đấu ở tứ kết, trong đó Hà Lan có lý do để mỉm cười với triển vọng tiến xa sau khi chứng kiến Thổ Nhĩ Kỳ loại Áo.
Hòa thất vọng Colombia, Brazil sẽ chạm trán Uruguay ở tứ kết Copa America 2024. Và với thể thức lạ lùng, NHM có thể chờ đợi cuộc thư hùng đỉnh cao với Argentina trong trận chung kết.
Là những người tiếp lửa cho các cầu thủ, nhiều cổ động viên tại Euro 2024 cũng khiến các liên đoàn bóng đá phải chịu phạt vì những hành động độc hại của mình.
Tuyển Anh không còn là ứng viên nặng ký cho chức vô địch Euro 2024. Thay vào đó, siêu máy tính dự đoán về một đội bóng khác đã gây ấn tượng mạnh trước vòng tứ kết.
Chuyên gia của tờ Sporting News đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Brazil vs Colombia thuộc vòng bảng Copa America 2024 vào lúc 8h00 ngày 3/7.
Những siêu sao mùa 24TS FCO có bộ chỉ số cao vượt trội, hoàn toàn có thể trở thành trụ cột trong đội hình các HLV FC Online.
Các CĐV Áo và Thổ Nhĩ Kỳ gây nên hình ảnh xấu xí khi ném vật thể lạ xuống sân ở trận đấu thuộc vòng 1/8 Euro 2024. Họ đối diện với những án phạt từ UEFA.
Vào ngày 1/7, bác sĩ Lư Kiêu của Khoa cấp cứu Bệnh viện số 2 trực thuộc Đại học Chiết Giang đã đăng bài viết về sự ra đi của Trương Trí Kiệt (Zhang Zhijie).
Kết quả bóng đá Copa America 2024 hôm nay. Cập nhật kết quả bóng đá Copa America 2024 mới nhất.
Đội tuyển Hà Lan lần đầu tiên lọt vào tứ kết Euro kể từ năm 2008 sau khi thầy trò Ronald Koeman đánh bại Romania ở vòng 1/8.
Cody Gakpo (Hà Lan) đã cùng với Jamal Musiala (Đức), Georges Mikautadze (Georgia) và Ivan Schranz (Slovakia) tham gia cuộc đua Vua phá lưới Euro 2024.
Chuyên gia của tờ Ole đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Paraguay vs Costa Rica thuộc vòng bảng Copa America 2024 vào lúc 8h00 ngày 3/7.
Người hâm mộ cầu lông vừa bàng hoàng sửng sốt chứng kiến cảnh Trương Trí Kiệt (Zhang Zhi Jie), tay vợt đơn nam đến từ Trung Quốc, ngã gục trên sân và qua đời ở giải vô địch trẻ châu Á 2024.
Chuyên gia của tờ Sporting News đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Argentina vs Ecuador thuộc vòng tứ kết Copa America 2024 vào lúc 8h00 ngày 5/7.
Chuyên gia của tờ Sporting News đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Argentina vs Ecuador thuộc vòng tứ kết Copa America 2024 vào lúc 8h00 ngày 6/7.
Chuyên gia của tờ Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Tây Ban Nha vs Đức thuộc vòng tứ kết Euro 2024 vào lúc 23h00 ngày 5/7.
Chuyên gia của tờ Marca đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Bồ Đào Nha vs Pháp thuộc vòng 1/8 Euro 2024 vào lúc 2h00 ngày 6/7.
Mùa giải mới: 24TS FO4 sẽ xuất hiện trong bản cập nhật FC Online ngày 3/7 với bộ chỉ số cực kỳ vượt trội, hứa hẹn sẽ khuấy đảo FCO trong thời gian tới.
Trong nhiều năm qua, nhiều người nghi vấn, trong đó có một số kỳ thủ cờ tướng chuyên nghiệp, đã đặt câu hỏi về việc Vương Thiên Nhất kỹ thuật sử dụng gian lận trong các ván cờ.
Trong bản cập nhật FC Online ngày 3/7, gameplay FO4 sẽ có sự thay đổi lớn với kỹ thuật rê bóng mới cùng với việc giảm hiệu quả chiến thuật phòng thủ 10 người.
Kết quả bóng đá Euro 2024 hôm nay. Cập nhật kết quả bóng đá Euro 2024 mới nhất.
Trực tiếp kết quả bóng đá Euro 2024 hôm nay mới nhất. Cập nhật kết quả trận bóng đá Áo với Thổ Nhĩ Kỳ vòng 1/8 vào 02h00 ngày 03/07.
Thổ Nhĩ Kỳ đã hoàn tất danh sách 8 đội tuyển giành quyền đi tiếp Euro 2024 sau khi gây bất ngờ trước Áo. Dưới đây là danh sách các đội góp mặt ở tứ kết.
Xem trực tiếp bóng đá Euro 2024 hôm nay trên kênh nào? Cập nhật kênh chiếu trực tuyến Euro 2024, gồm trận đấu giữa Áo và Thổ Nhĩ Kỳ.
Xem trực tiếp bóng đá Áo với Thổ Nhĩ Kỳ ngày 3/7. Cập nhật link VTV2, VTV3, TV360 xem EURO 2024 mới nhất từ webthethao.vn.