Sở hữu một hệ thống nguyên tắc cực kỳ nghiêm khắc và phức tạp nhưng thực tế phong cách sống của võ sĩ đạo (Samurai) lại không hẳn khó học theo như nhiều người vẫn nghĩ.

Nhà triết học - võ sĩ đạo huyền thoại thế kỷ 17 Miyamoto Musashi là một trong số ít người thực sự hoàn thiện và mô tả đầy đủ hệ thống nguyên tắc sống của các Samurai. Những tác phẩm của ông như Ngũ Luân Thư đã cho nhân loại một cái nhìn chính xác về tư duy của võ sĩ đạo. 

Nếu bạn là một người yêu thích lối sống này, hãy điểm qua 20 điều mà huyền thoại Miyamoto Musashi đã đúc kết - những lời khuyên mà ông cũng khẳng định rằng: "Không phải bất cứ ai cũng trở thành Samurai. Nhưng bất cứ ai cũng có thể sống mẫu mực như một Samurai".

Chấp nhận lẽ tự nhiên của cuộc sống

Cuộc sống luôn có khó khăn và sóng gió. Hãy học làm quen với nó và đừng xem nó như vấn đề quá lớn. Bạn không thể thay đổi sự thật, nhưng có quyền chọn cách phản ứng với nó.

Võ sĩ đạo là một trong những tầng lớp đáng kính nhất xã hội Nhật Bản xưa nhờ tài võ nghệ, đạo đức và quy tắc sống nghiêm khắc,.

Đừng theo đuổi sự thỏa mãn

Chấp nhận sự hạnh phúc và thỏa mãn nếu nó đến một cách tự nhiên, đừng cố theo đuổi nó. Nếu cứ làm vậy, bạn sẽ không tiến bộ và cũng không yên bình trong thực tại.

Đừng để cảm xúc dẫn lối

Cảm xúc là điều cân thiết với tâm hồn con người, nhưng nó không có quyền ra lệnh. Miyamoto Musashi tin rằng nghe theo quyết định cảm xúc thường là điều sai lầm. Ta phải hiểu rõ điều ta muốn và nên làm chứ không phải cảm xúc.

Võ sĩ đạo không chỉ là một nhóm người. Thế giới Samurai sở hữu một bộ quy tắc sống riêng rất chuẩn mực, chi tiết và chặt chẽ, có thể xem như một bộ môn triết học hoàn chỉnh.

Đừng tự buồn khổ

Nỗi buồn khổ đôi khi chỉ là trạng thái tâm lý cá nhân. Nếu cứ mãi buồn khổ trong thế giới riêng của mình, bạn sẽ lỡ mất nhiều thứ hay ho trong thế giới thực tế.

Nói KHÔNG với sự đố kỵ

Sự ghen ghét đố kỵ có thể dễ dàng hủy hoại con người. So sánh bản thân với người khác chỉ mang lại sự buồn bực. Hãy biết ơn với những gì mình đang có.

Hạ thấp hoài bão

Điều thú vị rằng tư duy của võ sĩ đạo không đánh giá cao hoài bão hay ước mơ. Có lẽ là vì võ sĩ đạo rất nghiêm túc với những dự định và không có hoài bão kiểu "ước mơ không ai đánh thuế". Một khi đã mơ ước đến nó thì phải thực hiện nó. 

Vì vậy, việc có hoài bão quá lớn đối với võ sĩ đạo dễ đem đến phiền muộn và tự khiến bản thân mệt mỏi, khó hài lòng với cuộc sống.

Ngày nay lối sống võ sĩ đạo vẫn là một trong những hệ tư tưởng cổ điển được yêu mến nhất trên toàn thế giới.

Không hối hận

Chúng ta học hỏi từ quá  khứ, và quá khứ sẽ không thay đổi. Ta phải chấp nhận điều đó. Miyamoto Musashi tin rằng mọi thứ diễn ra đều có lý do, và việc hối hận chỉ lôi con người quay lại với nỗi buồn quá khứ.

Xóa bỏ những điều không cần thiết

Bạn không thể đi tiếp nếu như cứ cố giữ mọi người và mọi điều lại bên cạnh. Không gì là trường cửu bất diệt. Phải biết buông bỏ.

Đừng phàn nàn

Hành động chứ đừng phàn nàn. Sự phàn nàn khiến bạn thành kẻ yếu ớt. Chuyện gì không xử lý được thì là quá khứ.

Với võ sĩ đạo, hành động và thực tại là những thứ quan trọng nhất.

Không để ham muốn dẫn dắt

Đối với Miyamoto Musashi, con người cũng là tạo vật tự nhiên và nên sống thuận theo tự nhiên. Những ham muốn có thể dẫn dắt con người vào những cuộc vui ngắn hạn nhưng không xây đắp được những điều chắc chắn lâu dài.

Luôn có nhiều lựa chọn

Đối với triết học võ sĩ đạo, việc có một tư duy hạn hẹp là điều không thể chấp nhận. Cũng như kiếm đạo, mọi tình huống trong đời sống luôn có nhiều lựa chọn để thực hiện tiếp.

Không chỉ tinh thông võ nghệ mà võ sĩ đạo còn có học vấn uyên bác, tu tập nhiều bộ môn nghệ thuật, xứng đáng được gọi là tầng lớp tinh hoa của xã hội Nhật Bản xưa.

Bạn không phải nô lệ của xã hội

Dù các Samurai tuân thủ lối sống cực kỳ kỷ luật và trung thành với các lãnh chúa nhưng họ không coi mình là nô lệ của xã hội. Nếu sống theo cách đó, bạn sẽ chẳng còn gì được lưu lại trên đời này một khi đã chết đi.

Không phàm ăn tục uống

Thức ăn chỉ là nguồn năng lượng của cơ thể, chứ không phải thứ để ta mưu cầu quá đáng.

Sống tối giản

Bạn không cần vô số trang sức bên mình. Giá trị của bạn không nằm ở đó. Sống càng đơn giản, bạn càng tập trung hơn vào giá trị nội tại bản thân.

Samurai tuy là tầng lớp tinh anh của xã hội nhưng chọn lối sống tối giản, không mưu cầu vật chất mà chỉ tập trung vào việc rèn luyện bản thân.

Đừng đi theo đám đông

Triết học Miyamoto Musashi khẳng định rằng việc tin lời mọi người nói sẽ khiến bạn hạn hẹp chứ không hiểu biết, trở thành nô lệ chứ không phải kẻ thức thời.

Tin vào thần linh nhưng không dựa dẫm vào đó

Với thần đạo Nhật Bảo, các bậc thần linh luôn dõi theo cuộc sống con người và có can thiệp và những việc cần thiết. Tuy nhiên, không thể dựa dẫm vào đó. Mỗi con người đều có con đường và cuộc sống riêng, nơi họ phải thể hiện bản lĩnh của mình.

Người Nhật Bản ngày nay vẫn tôn sùng Thần đạo (Shinto). Khác với người tôn sùng Phật giáo ngày nay, người theo Thần đạo chỉ xem thần thánh là tấm gương để noi theo chứ không làm dụng việc mưu cầu cá nhân.

Không sợ chết

Trong thời chiến loạn, cái chết là điều bình thường và không quá ghê gớm như ngày nay. Miyamoto Musashi khuyên các võ sĩ đạo phải sống bản lĩnh và đừng sợ những gì diễn ra. Nếu ta cứ sợ cái chết, chúng ta sẽ không tận hưởng được cuộc sống.

Chỉ dùng vũ khí khi cần thiết

Khái niệm "vũ khí" trong triết học Miyamoto Musashi ngày nay không chỉ là đao kiếm, mà còn là tiền tài, quyền lực. Có nó rồi thì sẽ ỷ lại và bớt sử dụng bản lĩnh thực sự của bản thân. Phải tập sống và hành xử như thể mình không có lợi thế gì so với đối thủ.

Loại bỏ cảm xúc không cần thiết, sống cho thực tại

Cảm xúc là thứ rắc rối nhất và dễ dàng đánh lạc hướng con người. Mọi tạp niệm đều không quan trọng.

Bảo vệ danh dự

Lối sống võ sĩ đạo cực kỳ trọng danh dự và các quy chuẩn đạo đức. Thiếu đi nó, mọi tài năng, chiến công hay tiền tài đều là thứ bỏ đi.