Bộ phim tài liệu về Thảm sát Chủng tộc Tulsa năm 1921 do hậu vệ Washington Wizards, Russell Westbrook sản xuất, sẽ được phát sóng vào tháng Năm để tưởng nhớ sự kiện 100 năm này.

Bộ phim tài liệu có tựa đề Tulsa Burning: The 1921 Race Massacre, nói về sự kiện bi thảm diễn ra hơn một thế kỷ trước, bao gồm cả sự ra đời của Phố Wall Đen đến những khoảnh khắc dẫn đến sự sụp đổ của cuộc thảm sát chủng tộc.

Westbrook đã quyết định sản xuất bộ phim tài liệu sau khi tìm hiểu về lịch sử của Oklahoma, bao gồm Tulsa và Cuộc thảm sát chủng tộc năm 1921. Trước đó, anh đã chơi 11 năm cho Oklahoma City Thunder trước khi được chuyển sang Houston Rockets vào năm 2019, và bây giờ là Washington Wizards.

Tulsa Burning: The 1921 Race Massacre được phát sóng vào 20h Chủ nhật, ngày 30/5 (giờ địa phương). Tròn 100 năm cuộc Thảm sát chủng tộc Tulsa nổ ra!

---------

Cuộc thảm sát Tulsa 1921 và những bí ẩn không bao giờ được tìm thấy

Ngày 30/5/1921, một thanh niên da màu có tên Dick Rowland bước vào thang máy do một người phụ nữ da trắng 17 tuổi vận hành tên là Sarah Page. Chỉ có 2 người trong thang máy, và ít giây sau tiếng hét của Page vang lên!

Sau khi cánh cửa thang máy mở ra, Rowland bỏ chạy nhưng đã bị mọi người xung quanh bắt lại. Page cho rằng cô bị tấn công nhưng không muốn truy tố hay làm to chuyện, chính quyền đã đồng ý, nhưng xuất hiện một tin đồn len lỏi vào những con phố: Sarah Page bị người đàn ông da màu cưỡng bức.

Một ngày sau vụ việc, tờ báo địa phương Tulsa Tribune xuất bản bài viết với tiêu đề: "Tóm cổ gã da màu tấn công thiếu nữ trong thang máy", đồng thời đề cập tới hình thức giết người mà không cần xét xử, đó là thời điểm rất nhạy cảm về vấn đề sắc tộc, vì vậy bài báo tạo nên sự kích động rất lớn trong cộng đồng người da trắng tại Oklahoma.

Hàng trăm người da trắng kéo đến trụ sở cảnh sát yêu cầu treo cổ Dick Rowland mà không cần xét xử, đáp lại vào 21h ngày 31/5/1921 có khoảng 25 người da màu trang bị vũ khí kéo tới bảo vệ chàng thanh niên 19 tuổi.

Những tiếng sung vang lên trong đêm tối cướp đi sinh mạng của 10 người da trắng và 2 người da màu, đó chính là ngòi nổ châm lên vụ bạo lực kinh hoàng. Ngay trong đêm đó, người da trắng đổ ra đường, họ trang bị vũ khí và tấn công vào khu vực người da màu sinh sống.

Họ giết bất cứ người đàn ông da màu nào xuất hiện, cướp mọi thứ nhìn thấy, đập phá và đốt nhà cũng như các cửa hàng của người da màu. Cho tới trưa ngày hôm sau, lực lượng quân đội Vệ binh Quốc gia Oklahoma mới kiểm soát được tình hình.

Sau 18 tiếng bạo loạn nổ ra, 10.000 người da màu mất nhà cửa, thiệt hại tài sản lên tới 1,5 triệu đô la Mỹ (tương đương 32,5 triệu đô hiện tại). Nhiều người da màu không dám ở lại Tulsa, số ít ở lại thành phố và sống trong sự im lặng cùng những ảnh hưởng tâm lý nghiêm trọng sau vụ tấn công. Số tài sản mất mát của họ mãi mãi không được tìm thấy, cũng không nhận được khoản bồi thường nào.

Con số người chết chính thức được ghi nhận là 36 người, trong đó 26 người da màu và 10 người da trắng. Tuy nhiên những thống kê này rất mơ hồ khi chính quyền địa phương tìm cách giấu nhẹm vụ việc, tờ báo kích động bạo lực hôm ấy cũng được thu hồi và đốt bỏ, rất ít bằng chứng còn được lưu lại.

80 năm sau, một cuộc kiểm tra của Uỷ ban Quốc gia Mỹ được tiến hành, những con số thống kê được ước tính từ 150-300 người da màu đã bị giết. Các nhà sử học thậm chí đã tìm thấy một hố chôn tập thể.

Đối với những người da màu sống tại Oklahoma, họ vẫn bị ám ảnh bởi vụ thảm sát chủng tộc năm ấy, những nỗi đau vẫn được truyền lại qua nhiều thế hệ. Sự kiện Tulsa 1921 vẫn được nhắc tới vào mỗi cuối tháng Năm với rất nhiều bí ẩn còn chưa có được lời giải.

Dick Rowland thực sự đã tấn công Sarah Page hay anh chỉ vô tình giẫm vào chân cô gái da trắng? Bao nhiêu tài sản của người da màu đã bị cướp đi? Bao nhiêu người da màu đã chết, và có phụ nữ và trẻ em hay không?