Tháng trước, Chủ tịch Adam Silver được hỏi rằng liệu NBA có thiệt hại tới 1 tỷ đôla Mỹ vì scandal của Darryl Morey hay không. Dòng tweet tai hại của Giám đốc Điều hành Houston Rockets khiến nhiều nhà tài trợ Trung Quốc rút lui, nhưng Silver phủ nhận mức thiệt hại nặng nề nêu trên.

"Chắc chắn là không bao giờ lên đến con số đó", chủ tịch NBA khẳng định sau kỳ All-star tại Chicago. "Đúng là giải đấu mất khoảng vài trăm triệu đôla Mỹ doanh thu, nhưng cũng chỉ chưa đến 400 triệu, thậm chí còn thấp hơn thế".

Tuy nhiên, COVID-19 đã giáng một đòn mạnh vào tình hình tài chính của NBA. Theo những người trong cuộc, mức thiệt hại thậm chí có thể vượt mốc 1 tỷ USD nếu Ban tổ chức hủy bỏ toàn bộ phần còn lại của mùa giải chính.

35 năm qua, quỹ lương của NBA - gắn chặt với doanh thu giải đấu - chỉ giảm vỏn vẹn 2 lần, và không lần nào quá 2,3 triệu đôla Mỹ. Khi Adam Silver trở thành Chủ tịch NBA vào năm 2014, các đội bóng chỉ được tiêu tối đa 59 triệu USD một mùa cho các cầu thủ. Mùa này, con số đó tăng gần gấp đôi, lên 109 triệu.

Doanh thu thường niên của giải bóng rổ nhà nghề Mỹ nằm ở mức 8 tỷ USD, hơn gấp đôi so với thập kỷ trước. Tuy nhiên, có lẽ con số ấy sẽ không còn tồn tại ở mùa giải năm nay. Theo tính toán của Fivethirtyeight, ước tính doanh thu giải đấu sẽ mất từ 1 - 1,2 tỷ USD, tương đương mỗi đội chịu thâm hụt khoảng 40 triệu.

Các câu lạc bộ thu về khoảng 2 triệu đôla mỗi trận đấu sân nhà tại mùa giải chính. Có 259 trận mùa giải chính năm nay bị hoãn, và khoảng chừng hơn 80 trận Playoffs chưa biết khi nào diễn ra. Với một phép tính đơn giản, 700 triệu đôla Mỹ từ các trận đấu đã "bay màu".

Cây viết Joe Hollinger của the Athletic tính toán rằng quỹ lương của các đội bóng sẽ giảm đi ít nhất 8 triệu đôla Mỹ, ngay cả trong trường hợp Adam Silver có thể cứu vãn mùa giải chính. Ric Bucher của Bleacher Report còn đưa ra con số 15 triệu. Ảnh hưởng đối với các cầu thủ quả là khó đong đếm được.

Những ngôi sao trẻ như Pascal Siakam hay Ben Simmons vừa mới ký hợp đồng tối đa vào mùa hè 2020 với giá trị 25% quỹ lương. Họ sẽ thiệt hại hàng triệu đôla Mỹ khi quỹ lương bị giảm sút. Sự thay đổi này sẽ còn làm thay đổi bộ mặt kỳ Free Agency mùa hè 2020.

Tất nhiên là không có nhiều ngôi sao lớn hết hợp đồng vào mùa hè này, nhưng nhiều cái tên như Andre Drummond có thể sẽ suy nghĩ lại và kích hoạt điều khoản tự gia hạn 1 năm (Player Option). Những cầu thủ hạng hai sẽ cố gắng tìm kiếm bản hợp đồng 1 năm và hy vọng giải đấu sẽ kịp phục hồi vào mùa hè 2021.

Giới điều hành chắc chắn là những người đau đầu nhất. Trước mùa này, NBA dự đoán quỹ lương sẽ tăng từ 109 lên 116 triệu đôla Mỹ. Ngay cả scandal của Morey cũng chỉ khiến ESPN giảm mức dự đoán xuống con số 113 triệu đô. Nói cách khác, các đội bóng đều tính toán kế hoạch tương lai với một quỹ lương phình to.

Giờ thì tình thế đảo ngược 180 độ. Quỹ lương giảm đồng nghĩa là trần trả thuế cũng giảm. Nhiều đội bóng sẽ phải nộp mức thuế cao hơn tình toán vài triệu đôla Mỹ. Nhiều đội bóng vốn chi tiêu trong quỹ lương nay lại phải đối mặt với những tờ hóa đơn ngoài dự kiến.

NBA đối mặt với nhiều áp lực khó khăn vì COVID-19 hơn là quỹ lương của mùa giải 2020-21. Tuy nhiên, sau khi giải quyết xong vấn đề ngắn hạn, chắc chắn Chủ tịch Adam Silver sẽ phải đối mặt với vấn đề tài chính dài hạn và không thể tránh khỏi.