Điện Kremlin cho biết Tổng thống Vladimir Putin không tham dự cuộc gặp đoàn thể thao Nga chuẩn bị dự Oylmpic 2016, vì ngày ấy có thể chẳng bao giờ đến.

Họa vô đơn chí

700 thành viên của đoàn Olympic Nga, bao gồm 201 VĐV nam và 186 VĐV nữ ắt hẳn cũng có cùng tâm trạng đó. Danh sách này vừa được Ủy ban Olympic Nga (ROC) chốt lại với số lượng VĐV dự Olympic ít nhất trong lịch sử, vỏn vẹn 387 người.

Trước đó, đoàn thể thao Nga đông nhất là 467 VĐV dự Bắc Kinh 2008, còn đoàn đến Athens 2004 vẫn có tới 457 nhà thể thao. Con số đó ở London 2012 là 438 VĐV. Tại Atlanta 1996 lần đầu dự Olympic sau khi Liên Xô tan rã, Nga đã cử đến 408 VĐV.

Tuy nhiên, không ai bất ngờ với số lượng VĐV có phần èo uột của đoàn Nga sắp tới Rio de Janeiro. Vì vào hôm qua, Tòa án Phân xử Thể thao Quốc tế (CAS) vừa bác bỏ đơn khiếu nại của ROC về việc cấm thi đấu 68 VĐV điền kinh Nga của Liên đoàn Điền kinh Thế giới (IAAF).

Phán quyết này có nghĩa là điền kinh Nga không được dự Olympic 2016. IAAF hài lòng tuyên bố: “Chúng tôi rất vui do CAS ủng hộ quyết định của mình nhằm tạo sân chơi công bằng cho mọi VĐV”.

Trong khi ấy, Lord Sebastian Coe – Chủ tịch IAAF tâm sự: “Đây không phải ngày chiến thắng, vì tôi không đến với môn này nhằm tìm cách ngăn cản VĐV thi đấu”.

Usain Bolt – nhà vô địch Olympic các nội dung chạy 100m và 200m nam cũng nhận xét: “Thật buồn, nhưng luật là luật. Án phạt này sẽ răn đe rất nhiều kẻ muốn gian lận”.

Tuy nhiên, tình cảnh của thể thao Nga rất có thể càng nghiêm trọng hơn, khi Ủy ban Olympic thế giới (IOC) nhận được báo cáo thứ hai từ Ủy ban chống doping (WADA) do McLaren thực hiện tố cáo Nga đang sử dụng doping có hệ thống với sự hậu thuẫn của chính phủ.

Theo báo cáo này, McLaren chỉ đích danh Bộ trưởng Thể thao Nga Vitaly Mutko là kẻ đồng lõa và che đậy cho các nhân viên tráo các mẫu xét nghiệm trong phòng thí nghiệm ở Sochi nhằm đảm bảo sự “trong sạch” cho các VĐV đạt thành tích cao.

Vì vậy, WADA đang đề nghị cấm mọi VĐV Nga dự Olympic và được sự ủng hộ của nhiều nơi như Alfons Hoermann – Chủ tịch Ủy ban Olympic Đức: “Quả bóng đang trong chân IOC. Nơi nào phát sinh gian lận có hệ thống, chúng ta cần trừng phạt cả hệ thống đó”.

Nhưng sau cuộc họp kéo dài suốt 4 giờ, IOC cho biết họ sẽ tham khảo ý kiến các luật sư xem có nên cấm toàn bộ VĐV Nga thi đấu hay chỉ phạt những VĐV “nhúng chàm” mà thôi? IOC dự kiến sẽ ra quyết định cuối cùng vào Chủ nhật này, ngày 24/07.

Kết quả thiếu thuyết phục

Sở dĩ người Nga đang tin rằng án phạt dành cho họ là đòn thù chính trị chính vì cách phạt theo kiểu “một người phạm tội, xử tử cả nhà” như thế này. Dmitry Peskov – người phát ngôn của Điện Kremlin khẳng định: “Thật không thể chấp nhận nguyên tắc cả tập thể cùng chịu trách nhiệm được”.

Nữ VĐV nhảy sào Yelena Isinbayeva – 1 trong 68 VĐV Nga bị kỷ luật – nhận định chuyện này là “một vụ chỉ đạo trắng trợn sặc mùi chính trị”. HCV Olympic 2012 còn nhận xét “đây là đám tang cho làng điền kinh”.

Đồng thời, Bộ Ngoại giao Nga cũng ví đây là “tội ác chống thể thao”. Theo cơ quan này, ngay từ lúc CAS công bố ban hội thẩm 3 người, tình hình đã có vẻ không ổn cho Nga.

Dù CAS khẳng định đây là những trọng tài nhiều kinh nghiệm nhất trong 400 ứng viên, thật khó chấp nhận khi xử án đoàn Nga lại là người Mỹ vốn không hòa hợp về chính trị, đại diện khác là người Anh – quốc gia mà ai cũng biết là anh em cật ruột với Mỹ. Cuối cùng là người Italia, đất nước cũng chẳng thân Nga.

Bên cạnh đó, ROC có lý do để lo lắng vì 2 trong 3 thành viên này đều từng tham gia vào những phán quyết giữ nguyên hình phạt, như Luigi Fumagalli (Italia) ủng hộ tiếp tục cấm Luis Suarez (Uruguay) thi đấu do cắn trung vệ… Italia Georgio Chiellini tại VCK World Cup 2014.

Nay đã nghỉ hưu sau thời gian nắm Hội đồng Kỷ luật của Premier League, Robert Reid cũng từng giữ nguyên mức phạt Salman Butt – VĐV cricket Pakistan về tội dàn xếp tỷ số.

Với Ban hội thẩm gồm các thành viên có vẻ thiếu khách quan như vậy, nguy cơ Nga thua kiện đương nhiên phải cao nên họ không phục và có cơ sở chính đáng để tin rằng đang có âm mưu loại thể thao Nga khỏi Rio de Janeiro 2016.

Tất nhiên, phải thừa nhận là Nga khá tai tiếng về doping. Bằng chứng là trong 1.953 mẫu thử dương tính mà WADA thu thập trong năm diễn ra Olympic 2012, có đến 225 mẫu thuộc về Nga, nhiều hơn bất cứ nước nào.

Còn tại Olympic 2008, có tới 14/31 tuyển thủ dính doping là người Nga. Olympic 2006 chỉ có 1 VĐV dương tính với chất kích thích, mà đó là Olga Pyleva, VĐV 2 môn phối hợp của Nga.

Nhưng nếu vì vậy mà WADA kết tội Nga đang cố tình phá hoại phong trào Olympic thì xem ra hơi quá! Bởi lẽ, sử dụng doping là điều phải cấm, nhưng vấn nạn này chẳng của riêng ai, đặc biệt khi Mỹ cũng có nhiều VĐV “nhúng chàm”, tương tự Đức…

Động cơ rất dễ hiểu: VĐV nào chẳng muốn có danh vọng cùng tiền bạc. Chính điều này cũng đang khiến VĐV nhảy xa nữ Darya Klishina khó xử, vì cô được quyền dự Olympic 2016 với tư cách trung lập do thường sống ở Mỹ nên kiểm tra doping ngay tại đây.

Hậu quả là giờ đây, Darya Klishina bị người hâm mộ Nga xem như “kẻ phản bội” nếu dự Olympic trong vai trò trung lập, cho dù từ Ban huấn luyện với HLV trưởng Yuri Borzakovsky lẫn các đồng nghiệp như ĐKVĐTG nhảy cao Maria Kuchina đều đứng về phía cô.