Trận thua trước Pablo Cuevas mới đây ở Rio Open mới chỉ là lần thứ 2, Rafael Nadal bị một tay vợt ngoài Top 30 đánh bại trên mặt sân đất nện và lỡ mất cơ hội chơi trận chung kết thứ 100 trong sự nghiệp.
Tuy nhiên, đáng quan ngại hơn khi thất bại trước Cuevas là lần thứ 2 liên tiếp trong vòng 1 tuần, Nadal để thua ở một trận bán kết ngay trên mặt sân sở trường. Trước đó, Nadal cũng trở thành cựu vương từ sớm khi gục ngã trước tay vợt 22 tuổi Dominic Thiem tại Argentina Open.
Đó chỉ là 2 giải ATP 250 và 500, những giải đấu đất nện mà nhiều tay vợt lớn không lựa chọn tham dự bởi mùa sân cứng vẫn chưa kết thúc khi còn 2 Masters 1000 (Indian Wells và Miami) vào tháng 3. Thế nên, việc Nadal lựa chọn Nam Mỹ ngoài yếu tố mặt sân, quan trọng hơn, tay vợt người Tây Ban Nha hy vọng danh hiệu tại đây sẽ giúp anh lấy lại sự tự tin cần thiết. Thế nhưng, trong khi tinh thần chưa cải thiện được bao nhiều thì Nadal lại còn tự nhận thêm nhiều sự lo lắng.
Mới đây, khi được hỏi nếu được chọn để chiến thắng một Grand Slam, Nadal sẽ chọn danh hiệu nào. Không bất ngờ, tay vợt 29 tuổi gọi tên Roland Garros dù anh đã có 9 chiếc cúp cho riêng mình. Mặc dù vậy, từ mong muốn đến hiện tại là cả một quãng đường dài, và thực tế cũng cho thấy, Nadal sẽ phải rất vất vả nếu muốn lần thứ 10 lên ngôi tại Paris, hay rộng hơn là các giải Grand Slam.
Phong độ của Nadal đã biến thành đồ thị hình sin kể từ khi phải trải qua ca phẫu thuật ruột thừa hồi năm 2014, điều này khiến cho kết quả thi đấu của “Bò tót” không tốt tại các giải Grand Slam 1 năm sau đó. Năm 2015, sau khi thất bại trước Tomas Berdych và Novak Djokovic lần lượt tại Australian Open và Roland Garros cùng ở tứ kết, Nadal gây sốc khi bị loại ngay ở vòng 2 Wimbledon bởi Dustin Brown trước khi bất ngờ để thua Fabio Fognini tại vòng 3 US Open. Đó chỉ là 2 trong số nhiều trận thua của Nadal khi đối đầu với các tay vợt ngoài Top 10.
Còn tại giải Grand Slam đầu tiên trong năm nay, Australian Open 2016, Nadal đánh dấu lần tham dự tệ hại nhất kể từ khi ra mắt năm 2004 với việc để thua tay vợt người đồng hương Fernando Verdasco ngay tại vòng 1. Đây là lần thứ 2 tại một giải Grand Slam, sau Steve Darcis ở Wimbledon 2013, Nadal để cho đối thủ ngoài Top 50 đánh bại mình.
Bản thân không giữ được cái uy trước các tay vợt có thứ hạng thấp hơn, huống chi vào thời điểm hiện tại, cơ hội giành Grand Slam của Nadal còn trở nên nhỏ nhoi hơn với một siêu Djokovic đang thống trị trên mọi mặt sân. Trong 10 cuộc đối đầu gần nhất với tay vợt người Serbia, Nadal thua cả 10. Thậm chí, trong 8 trận liên tiếp gần đây, Rafa không giành được nổi 1 set thắng.
Chiến thắng gần đây nhất của Nadal trước Djokovic là tại chung kết Pháp mở rộng 2014. Tuy nhiên, “pháo đài” của Nadal ở Paris cũng đã sụp đổ trước chính Djokovic ở bán kết mùa giải năm ngoái.
Kể cả khi không phải là Djokovic, điều khó khăn nhất vào lúc này, như đã nói ở trên, là việc Nadal không thể chơi được đúng đẳng cấp vốn có. Tay vợt từng giành 14 Grand Slam để thua ĐKVĐ Roland Garros, Stan Wawrinka 3/5 trận gần đây, trong đó có giải đấu đất nện ở Rome. Chung kết Mutua Madrid Open 2015 chứng kiến lần đầu tiên Andy Murray vượt qua Nadal ở mặt sân bụi đỏ. Tất cả đều là những giải Masters 1000, chỉ đứng sau Grand Slam.
Nadal vẫn giữ được phần nào sự ổn định với những pha trả bóng thuận tay và cú trái cuối sân cùng tinh thần chiến binh thương hiệu ở mỗi loạt rally. Tuy nhiên, không như Roger Federer, Nadal lại không có được thêm nhiều sự đổi mới trong lối chơi hay những cú đánh đa dạng khác khi bản thân hoặc đối thủ tiến sâu vào sân.
Chấn thương luôn là một trong những kẻ thù lớn nhất của Nadal. Hai cuộc phẫu thuật trong quãng thời gian 2012-2014 vẫn đang để lại những ảnh hưởng rõ nét với ông vua của mặt sân đất nện. Sẽ không dễ để Nadal “nhớ lại” nhịp độ đỉnh cao đã giúp anh giành được 14 Grand Slam và được coi như một trong những tay vợt vĩ đại nhất tennis đương đại.
Rafa đã đứng trong Top những tay vợt hay nhất khoảng 10 năm. Đó là quãng thời gian đáng mơ ước đối với mọi VĐV chuyên nghiệp. Nadal sẽ đón sinh nhật lần thứ 30 vào tháng 6 tới đây, và cũng chính thời gian là điều mà tay vợt người Tây Ban Nha cũng nhận thấy, mình không còn nhiều nữa.