16 năm trước, Bồ Đào Nha bị loại một cách đầy cay đắng ở bán kết EURO 2000 bởi một bàn thắng gây tranh cãi của Zinedine Zidane.

Chiến thắng ngày đó của đội tuyển Pháp bị đánh giá là may mắn bởi Bồ Đào Nha mới là đội bóng chơi hay hơn và xứng đáng giành quyền vào chơi trận chung kết với Italia. 

Bước vào trận đấu, Bồ Đào Nha đã có được thế trận lấn lướt trước Pháp nhờ đội hình bao gồm hàng loạt ngôi sao sáng giá của bóng đá thế giới vào thời điểm đó như Joao Pinto, Luis Figo, Rui Costa, Sergio Conceicao, Fernando Couto hay Nuno Gomes. 

Ngay phút thứ 19, Didier Deschamps đã mắc sai lầm trong pha tranh chấp với Conceicao và tạo điều kiện cho Nuno Gomes thực hiện pha bắt volley đẹp mắt trước vòng cấm địa để mở tỷ số của trận đấu.

Nuno Gomes lập siêu phẩm vào lưới đội tuyển Pháp từ khá sớm

Trong những phút tiếp theo, Pháp hoàn toàn bế tắc hàng phòng ngự kỷ luật của người Bồ. Tất cả những cú dứt điểm của Zidane và đồng đội chỉ có được thực hiện từ bên ngoài vòng cấm địa của Bồ Đào Nha thường đưa bóng đi không chính xác hoặc quỹ đạo quá đơn giản để đánh bại thủ môn Vitor Baia.

Rốt cuộc, đội tuyển Pháp chỉ có thể gỡ hòa nhờ một tình huống lóe sáng của Thierry Henry. Phút thứ 51 của trận đấu, Lilian Thuram thực hiện đường chọc khe bên cánh phải cho Sylvain Wiltord phá bẫy việt vị, dẫn bóng xuống sát đường biên ngang, trước khi chuyền ngược trở lại cho Henry dứt điểm qua hai hậu vệ đối phương để cân bằng tỷ số.

Pháp gỡ hòa nhờ pha dứt điểm tinh tế của Henry

Khi trận đấu chỉ còn vài phút nữa là kết thúc, thần may mắn tiếp tục mỉm cười với đội tuyển Pháp khi thủ môn Fabien Barthez xuất thần cản phá cú đánh đầu hiểm hóc của Abel Xavier từ đường chuyền như đặt của Luis Figo.

Bước sang hiệp phụ, tình hình vẫn không có gì thay đổi khi thế trận cân bằng được hai đội duy trì cho đến phút thứ 117, thời điểm mà đội tuyển Pháp được hưởng một quả phạt đền gây tranh cãi.

Trong một tình huống tấn công bên cánh phải, lại là Sylvain Wiltord có tình huống chuyền bóng thông minh vào trung lộ cho David Trezeguet bứt tốc độ băng lên đối mặt với thủ môn Vitor Baia. Tuy nhiên, người trấn giữ khung thành của Bồ Đào Nha đã thi đấu hợp lý để băng ra phá bóng ngay trong chân của Trezeguet.

Đúng lúc này, Wiltord kịp thời băng xuống để tung ra cú dứt điểm ở sát đường biên ngang đưa bóng đập trúng tay của Abel Xavier khi đó đang đứng khép góc.

Tình huống diễn ra quá chóng vánh chỉ gói gọn trong khoảng 20 giây khiến một người không có góc quan sát tốt như trọng tài chính Gunter Benko tỏ ra do dự sau khi chỉ tay vào chấm phạt góc.

Ngay lập tức, một khung cảnh hỗn loạn xảy ra ngay trên sân khi các cầu thủ Pháp gây sức ép với trọng tài chính để đòi một quả penalty, trong khi các cầu thủ Bồ Đào Nha, bao gồm cả đương sự Xavier, lại một mực phủ nhận cáo buộc trên. 

Abel Xavier sững sờ trước quyết định của trọng tài chính

Bên ngoài đường pitch, cả HLV Roger Lemerre lẫn Humberto Coelho đều đứng ngồi không yên, dù tâm trạng của hai người hoàn toàn khác nhau. Ông Lemerre hồi hộp và hy vọng,  trong khi ông Coelho thì lo lắng và sợ hãi.

Đáng nói ở chỗ, nhiều cầu thủ vẫn lao vào tranh cãi dù không nhìn thấy rõ tình huống để bóng chạm tay của Abel Xavier. Chính Patrick Vieira đã thú nhận điều này trên tờ L'Équipe: “Ban đầu, chúng tôi cãi nhau mà không thực sự hiểu chuyện gì đang xảy ra. Và khi trọng tài chỉ tay vào chấm phạt đền thì tôi thấy rất vui”.

Ngược lại, trọng tài Gunter Benko lại gặp áp lực cực lớn từ phía cầu thủ hai đội. Sau này, ông có thừa nhận trong một cuộc phỏng vấn với tờ L'Équipe rằng: “Trong  suốt 20 hành nghề, tôi chưa bao giờ phải đối mặt với một áp lực nặng nề như vậy trong những phút cuối trận”.

“Nuno Gomes đã đẩy tôi và đó là lý do tôi phải rút thẻ đỏ cho anh ta. Nếu anh ta chỉ dùng lời nói hoặc một hành động tương tự, tôi sẽ bỏ qua mọi chuyện. Nhưng khi đó mọi chuyện đã đi quá xa”.

Trọng tài Gunter Benko rút thẻ đỏ truất quyền thi đấu của Nuno Gomes

Rốt cuộc, trọng tài chính Gunter Benko đã thay đổi quyết định sau khi tham khảo ý kiến của trọng tài biên Igor Srmaka, người đã cho rằng Xavier cố tình dùng tay để ngăn cản pha dứt điểm của Wiltord.

Chia sẻ trên tờL'Équipe, ông Srmaka cho biết: “Khi tôi nhìn thấy bóng chạm tay của một cầu thủ Bồ Đào Nha, một ý nghĩ chợt lóe lên trong tâm trí tôi. Tình huống này có thể giúp sự nghiệp của tôi bước sang một giai đoạn mới, rực rỡ hoặc tối tăm”.

Chắc hẳn, trọng tài Igor Srmaka không thể ngờ rằng tiếng nói của ông lại tạo ra một trong những trận đấu gây tranh cãi bậc nhất lịch sử bóng đá thế giới.

Thật vậy, nhiều năm đã trôi qua, nhưng ký ức về cuộc đối đầu đặc biệt với người Pháp vẫn hằn sâu trong tâm trí của Abel Xavier. Trong một cuộc trả lời phỏng vấn tờ Lorient le Jour vào tháng 3 năm nay, cựu danh thủ Bồ Đào Nha có nói rằng: “Cho đến tận bây giờ, nhiều người Pháp vẫn hỏi tôi rằng: “Anh có cố tình dùng tay chơi bóng trong tình huống đó không?””.

“Đáp lại, tôi chỉ có thể nói rằng, đó không phải là một quả penalty. Bóng đã tự tìm đến tay của tôi. [...] Tôi từng tự hỏi bản thân rằng, nếu tôi là người Pháp, liệu trọng tài có thổi phạt đền hay không?”.

Abel Xavier chưa bao giờ hết ấm ức với quả phạt đền oan uổng tại EURO 2000

Đây quả thực là một câu hỏi đầy cay đắng mà không ai có thể trả lời chính xác được, dù là trọng tài Gunter Benko, bởi chính ông vua áo đen người Áo cũng chẳng dám chắc rằng bản thân đã đưa ra một quyết định đúng đắn dù trận đấu đã trôi qua được 16 năm.

Trở lại với trận bán kết EURO 2000, cuộc tranh cãi khiến trận so tài giữa Pháp và Bồ Đào Nha bị gián đoạn trong 5 phút trước khi tiếp tục diễn ra. Nunos Gomes bị đuổi khỏi sân và Paulo Bento bị cảnh cáo vì lỗi phản ứng. Thậm chí, ngay cả huyền thoại Eusebio ngồi trên khán đài cũng không giữ được sự bình tĩnh khi cho rằng đội nhà bị trọng tài xử ép.

“Đó không phải là một quyết định công bằng đối với chúng tôi. Nhưng đôi khi chúng tôi vẫn phải chấp nhận những điều như vậy bởi đó mới là bóng đá”, thủ môn Vitor Baia “bực bội” chia sẻ trên tờ EPSN về quyết định khiến Bồ Đào Nha đánh mất chức vô địch mà họ xứng đáng có được vào năm 2000, “Nếu không có tình huống thổi phạt đền, có lẽ kết quả của trận đấu đã khác”.

Nhưng thực tế sẽ không thay đổi bởi Zidane đã lạnh lùng đánh lừa thủ môn Vitor Baia để mang về bàn thắng vàng giúp đội tuyển Pháp lọt vào chung kết gặp Italia.

Zidane ghi bàn thắng vàng giúp Pháp lọt vào chung kết EURO 2000

Đáng chú ý, David Trezeguet mới là người đầu tiên xung phong thực hiện quả phạt đền này chứ không phải Zidane.

“Tôi không muốn Zizou phải đón nhận sự hăm dọa từ các cầu thủ và CĐV Bồ Đào Nha. Anh ấy cần phải giữ được sự bình tĩnh trong khung cảnh hỗn loạn ấy. Và tôi đã cố gắng làm tất cả những gì có thể để giúp Zizou. Sau đó, anh ấy đã hoàn thành nốt phần việc còn lại một cách xuất sắc”.

Và khoảnh khắc Zidane sút tung lưới Bồ Đào Nha cũng là lúc toàn bộ thành viên đội tuyển Pháp vỡ òa trong niềm sung sướng tột độ. Hiếm khi nào người ta lại thấy Fabien Barthez quỳ xuống, giơ hai tay lên trời để ăn mừng và cảm ơn Chúa như vậy. Zidane và các cầu thủ khác thì vội chạy đến khu vực huấn luyện để ăn mừng cùng các thành viên khác.

Barthez ăn mừng như thể đội nhà đã vô địch

Ngược lại, thủ môn Vitor Baia đã hậm hực chửi thề, trong khi một số đồng đội của anh tiếp tục chạy ra phàn nàn với trọng tài biên Igor Srmaka. Dĩ nhiên, ai cũng hiểu rằng kết cục của trận đấu đã được định đoạt và phản ứng của các cầu thủ Bồ Đào Nha chỉ nhằm trút giận với ông Srmaka.

Sau đó, Luis Figo và đồng đội cũng từ chối đổi áo với bất kỳ cầu thủ nào của đối phương, bất chấp thực tế là một số cầu thủ Pháp đã cố gắng tỏ ra chân thành hết sức có thể. Robert Pires là một ví dụ. “Không có cách nào để nói chuyện với họ. Tôi đã cố thử mời họ đổi áo, nhưng thực sự không thể làm nổi”.

Các cầu thủ Bồ Đào Nha không buông tha trọng tài Srmaka ngay cả khi trận đấu đã kết thúc

Về phần trọng tài Igor Srmaka, ông đã thức trắng cả đêm hôm đó chỉ để suy nghĩ về quyết định của mình. “Ông ấy chỉ có thể chìm vào giấc ngủ khi đồng hồ điểm sang 5h sáng ngày hôm sau”, vợ của ông Srmaka là bà Katarina hé lộ trên tờ L'Équipe.

Bây giờ, người Pháp một lần nữa phải đối mặt với Bồ Đào Nha trên con đường chinh phục chức vô địch EURO 2016.

16 năm trôi qua, vị thế và phong độ của hai đội đã thay đổi nhiều. Pháp không còn là nhà đương kim vô địch thế giới, nhưng vẫn được đánh giá cao hơn đối thủ nhờ chuỗi phong độ ấn tượng trong thời gian gần đây.

Liệu lần này Didier Deschamps có tiếp tục giành chiến thắng trước đối thủ đầy duyên nợ, hay Bồ Đào Nha sẽ phục hận thành công?

Video chiến thắng 2-1 của Pháp trước Bồ Đào Nha tại EURO 2000